Birleşik Krallık’ta üretilen otomobillerin büyük çoğunluğu yurt dışına ihraç ediliyor. Ancak Donald Trump’ın 3 Nisan’da yürürlüğe girmesi beklenen %25 oranındaki yeni ithalat vergileri, İngiltere merkezli bazı otomobil üreticileri için önemli bir risk oluşturuyor.
Trump’ın otomobil ve hafif ticari araçlara yönelik planladığı bu gümrük vergilerinden en çok lüks segmentte faaliyet gösteren İngiliz otomobil markalarının etkilenmesi bekleniyor. Aston Martin, Rolls-Royce, Bentley ve McLaren gibi firmalar, ABD pazarına bağımlılıkları nedeniyle yeni tarifelerden doğrudan etkilenecek.
Birleşik Krallık otomotiv sektörü temsilcileri, ABD’nin ithal otomobillere uygulayacağı yüzde 25’lik gümrük vergisi öncesinde hükûmetle acil görüşmeler gerçekleştirdi. BBC’nin haberine göre, sektör temsilcileri Cuma sabahı yetkililerle bir araya gelerek 3 Nisan’da yürürlüğe girmesi beklenen yeni vergilere karşı destek taleplerini iletti.
İngiliz hükûmeti, ABD ile devam eden müzakereler kapsamında bu ve benzeri birçok ithalat vergisinden muaf tutulmak için çaba gösteriyor. Ancak bazı otomobil firmaları, artık bu vergilerin ertelenmesi için çok geç olduğunu düşünüyor ve hükûmetin olası zararı telafi edecek destek paketlerini gündeme almasını istiyor.
ABD, İhracatta İkinci Büyük Pazar
2024 yılında Birleşik Krallık’ta üretilen yaklaşık 780 bin aracın %80’i ihraç edildi. Otomobil Üreticileri ve Tüccarları Derneği (SMMT) verilerine göre, bu ihracatın %16,9’u ABD’ye yapıldı. Bu oran, ABD’yi AB’nin ardından İngiltere menşeli otomobillerin ikinci büyük pazarı konumuna getiriyor.
ABD ise geçen yıl yalnızca 18 bin otomobili Birleşik Krallık’a ihraç etti. Bu da iki ülke arasındaki otomotiv ticaretinde büyük bir dengesizlik olduğunu ortaya koyuyor.
Ekonomik Etki ve Vergi Riski
Ofis for Budget Responsibility (OBR) tarafından açıklanan tahminlere göre, ABD ile yaşanabilecek bir ticaret gerilimi, Birleşik Krallık ekonomisinde büyümeyi yüzde 1 oranında azaltabilir. Bu senaryo gerçekleşirse, Maliye Bakanı Rachel Reeves’in kamu borcu kurallarına karşı sağladığı 9,9 milyar sterlinlik bütçe hareket alanı tamamen ortadan kalkabilir.
Hükûmet kaynakları, otomobil ithalatına yönelik uygulanacak yüzde 25’lik vergi konusunda hâlâ müzakere şansı olduğunu belirtiyor. Ancak Başbakan Keir Starmer liderliğindeki hükûmet, ABD ile ticaret savaşına girmeyeceğini vurguluyor. Hazine Bakan Yardımcısı Darren Jones, diğer ülkelerin aksine daha temkinli ve farklı bir yaklaşım benimsediklerini belirterek, “Kolay bir çözüm yok. Bu meseleler oldukça karmaşık,” dedi.
Bu tutum, Almanya gibi ülkelerin daha sert söylemleriyle zıtlık oluşturuyor. Berlin yönetimi, vergilere karşı “kararlı bir yanıt verilmesi” gerektiğini savunuyor.
Otomotiv Şirketlerinde Endişe Yükseliyor
Trump yönetiminin gümrük vergisi kararının ardından, dünya genelindeki otomotiv şirketlerinin hisse değerlerinde düşüş yaşandı. Bu durumdan ABD merkezli General Motors, Ford ve Elon Musk’ın sahibi olduğu Tesla gibi şirketler de etkilendi.
Yatırım danışmanlığı firması AJ Bell’in yatırım direktörü Russ Mould, otomotiv sektörünün “zaten zor bir dönemden geçtiğini” ve İngiltere’de araç üretiminin Şubat ayında geçen yıla göre yüzde 12 azaldığını belirtti.
Avrupa Birliği merkezli üretim yapan ve ABD’yi ana pazar olarak gören Ineos Automotive ise yeni gümrük vergilerini “önemli bir tehdit” olarak tanımladı. Şirketin CEO’su Lynn Calder, AB’nin Trump ile masaya oturmamış olmasından büyük rahatsızlık duyduğunu ifade ederek, “Bu konu yılın başından beri ortadaydı. Karşılıklı kazan-kazan sağlayacak bir anlaşma mümkündü,” dedi.
Destek Paketi Gündemde
Birleşik Krallık’ın ABD’ye en fazla ihraç ettiği kalem olan araçlar, geçen yıl 101 bin adetle toplamda 9 milyar sterlinlik bir ticaret hacmine ulaştı. Sektör temsilcileri, bu pazardaki büyük belirsizlik nedeniyle hükûmetten destek talep etmeye hazırlanıyor.
Ayrıca, hükûmetin sıfır emisyonlu araçlara yönelik yükümlülükleri yeniden gözden geçirdiği bir dönemde, alınacak kararların İngiliz üreticiler aleyhine sonuçlanabileceği ve Tesla gibi ithalatçı firmaları avantajlı hale getirebileceği belirtiliyor.
Kanada ve Fransa gibi ülkeler ABD’ye karşı misilleme planlarını gündeme alırken, Kanada’nın yeni Başbakanı Mark Carney, iki ülke arasındaki uzun süredir devam eden ilişkinin “artık sona erdiğini” ve ABD’ye karşı mücadele edeceklerini açıkladı.
Birleşik Krallık ile ABD arasında yürütülen müzakerelerin detayları yalnızca sınırlı sayıda bakan ve yetkili tarafından biliniyor. Görüşmelerin yalnızca otomotiv sektörü değil, geniş kapsamlı bir gümrük vergisi paketi üzerine yoğunlaştığı belirtiliyor. Ancak müzakerelerin kaderi büyük ölçüde ABD Başkanı Donald Trump’ın nihai kararına bağlı olacak.
Yorumlar