ABD Başkanı Donald Trump, İran’ın Fordow, Natanz ve İsfahan’daki uranyum zenginleştirme tesislerine hava saldırısı düzenlendiğini duyurdu. Trump, bu operasyonun, İran’ın nükleer silah geliştirme kapasitesini ortadan kaldırmayı ve “terörün en büyük devlet destekçisinin” nükleer tehdidini durdurmayı amaçladığını söyledi.
Trump, Beyaz Saray’dan yaptığı ulusa sesleniş konuşmasında “Bu gece dünyaya rapor edebilirim ki operasyon askeri açıdan büyük bir başarıdır. İran’ın nükleer zenginleştirme tesisleri tamamen ve kesin biçimde imha edilmiştir” dedi.
İran’dan Tepki: “Diplomasi Bitmiştir”
İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi, saldırıların ardından yaptığı açıklamada ABD’nin “diplomasiyi havaya uçurduğunu” söyledi. İstanbul’da düzenlediği basın toplantısında konuşan Arakçi, “Ülkemiz saldırıya uğradı ve meşru müdafaa hakkımız çerçevesinde karşılık vereceğiz” dedi. Arakçi, pazartesi günü Moskova’da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile görüşeceğini de açıkladı.
İran Devrim Muhafızları ise yaptığı yazılı açıklamada, ABD’nin saldırısıyla “saldırganlığın ön cephesine” geçtiğini belirtti. Açıklamada, ABD’nin bölgedeki üslerinin zayıflık noktası olduğuna dikkat çekilirken, doğrudan bir misilleme tehdidinde bulunulmadı.
Misilleme ve Yeni Tehditler
Trump, konuşmasında İran’a karşı ek saldırılar yapılabileceği konusunda uyarıda bulundu: “Eğer barış sağlanmazsa, sıradaki hedefler daha ölümcül olacak. Bu geceki saldırılar en zoruydu ama barış gelmezse diğerlerini de vururuz.”
İran’ın pazar sabahı İsrail’e yaklaşık 20 balistik füze fırlattığı ve ülke genelinde sirenlerin çaldığı bildirildi. İsrail’de 16 kişi yaralandı. Buna karşılık olarak İsrail hava kuvvetleri, batı İran’daki bazı füze rampaları ve askeri hedefleri vurduğunu açıkladı.
İran Meclis Üyesi Mohammad Manan Raisi, Fordow tesisine yönelik saldırının büyük zarar vermediğini, hasarın “sadece yüzeyde” olduğunu söyledi. İran Atom Enerjisi Kurumu ise nükleer faaliyetlerin devam edeceğini duyurdu.
Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı, saldırılar sonrası bölgede radyasyon seviyelerinde artış olmadığını açıkladı.
Uluslararası Tepkiler
Çin ve Rusya, ABD’nin İran’a yönelik hava saldırılarını kınadı. Moskova, saldırıları “sorumsuz” olarak nitelendirdi. Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, “Bu kriz ancak müzakere masasında çözülebilir” açıklamasında bulundu.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ise ABD’nin saldırılarını “tarihi değiştirecek cesur bir karar” olarak nitelendirdi ve Trump’a teşekkür etti. Netanyahu, İran’ın nükleer tesislerini yok etme vaadini yerine getirdiklerini savundu.
Beyaz Saray’da Çatlak Sesler
Reuters’a konuşan Beyaz Saray yetkilileri, saldırı kararının Trump ile İsrail Başbakanı Netanyahu arasında yapılan bir görüşmeden sonra alındığını belirtti. Başkan Yardımcısı JD Vance, İsrail ile yapılan görüşmelerde ABD’nin doğrudan savaşa dahil olmaması gerektiğini savundu. Ulusal istihbarat direktörü Tulsi Gabbard ve bazı Pentagon yetkilileri de İran’a yönelik askeri müdahaleye karşı olduklarını ifade etti.
Trump, gazetecilere yaptığı kısa açıklamada İran’a “hemen barış yapın, aksi takdirde yeniden vurulacaksınız” mesajı verdi.
ABD Kongresi’ndeki Cumhuriyetçi liderler ise Trump’ın kararını destekledi. Temsilciler Meclisi Başkanı Mike Johnson, “Bu operasyon, Başkan Trump’ın sözlerini ciddiye alması gerektiğini tüm dünyaya gösteriyor” dedi.
ABD yönetimi, kara birliklerinin İran’a gönderilmesinin şu an için gündemde olmadığını belirtiyor. Ancak durumun hızla değişebileceği değerlendirmesi yapılıyor.
Yorumlar