ABD’nin İran’a yönelik hava saldırılarının ardından uluslararası toplumdan diplomasi ve itidal çağrıları yükseldi. Başbakan Keir Starmer, Ortadoğu’da tırmanan krizin ardından yaptığı açıklamada, bölgedeki istikrarın sağlanmasının Birleşik Krallık için temel öncelik olduğunu vurguladı.

“İran müzakere masasına dönmeli”

ABD, Pazar sabahı erken saatlerde İran’daki üç nükleer tesisi hedef aldı. ABD Başkanı Donald Trump, Beyaz Saray’dan yaptığı ulusa sesleniş konuşmasında, İran’ın “önemli nükleer tesislerinin tamamen yok edildiğini” duyurdu. Trump ayrıca, İran’ın misilleme yapması halinde yeni saldırıların da gündeme gelebileceği uyarısında bulundu.

Başbakan Starmer, “İran’ın nükleer programı, uluslararası güvenlik açısından ciddi bir tehdit oluşturmaktadır. İran’a asla nükleer silah geliştirme izni verilmemelidir ve ABD bu tehdidi azaltmak için harekete geçmiştir” dedi.

Birleşik Krallık’ın saldırılara katılmadığını ancak önceden bilgilendirildiğini belirten Starmer, “Durum halen son derece kırılgan. Tüm tarafları masaya dönmeye ve bu krizi diplomatik yollarla çözmeye çağırıyoruz” ifadelerini kullandı.

Kabine olağanüstü toplanıyor

Başbakan, öğleden sonra hükümetin acil durum komitesi COBRA’ya başkanlık edeceğini açıkladı. Gazetecilere yaptığı açıklamada ise, mevcut durumun ciddi bir tırmanma riski taşıdığına dikkat çekerek, “Bu yalnızca bölge için değil, tüm dünya için bir risk. Tüm çabamız, gerginliğin azaltılması ve tarafların müzakereye dönmesi yönünde olmalı” diye konuştu.

Uluslararası tepkiler: Tansiyon yükseliyor

ABD’nin saldırısına İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu destek verdi. Netanyahu, Trump’ın kararını “tarihi değiştirecek cesur bir adım” olarak nitelendirdi.

Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres ise saldırıyı “ciddi bir güç kullanımı” olarak tanımlayarak, olayın uluslararası barış ve güvenliği tehdit ettiğini vurguladı. Guterres, “Bu çatışma kontrolden çıkma eşiğinde. Sivil halk, bölge ve dünya için yıkıcı sonuçlar doğurabilir” dedi.

Avrupa Birliği Dış İlişkiler Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas da tüm tarafları müzakereye çağırdı. Almanya, Fransa ve İtalya da benzer şekilde diplomatik çözüme dönülmesi gerektiğini savunarak, İran’ın nükleer silah geliştirmesinin engellenmesi gerektiğini vurguladı.

Tepki gösteren ülkeler

Çin, saldırının BM Anlaşması’nı ihlal ettiğini belirterek kınama yayımladı. Rusya Güvenlik Konseyi Başkan Yardımcısı Dmitry Medvedev, Trump’ın barış vaatleriyle göreve geldiğini ancak şimdi yeni bir savaş başlattığını iddia etti.

İran’la doğrudan ilişkisi olan pek çok ülke de saldırıyı kınadı. Irak hükümeti saldırıların Ortadoğu barışı için ciddi bir tehdit oluşturduğunu belirtirken, Türkiye çatışmanın küresel savaşa dönüşmemesi gerektiğini vurguladı.

Körfez ülkelerinden Suudi Arabistan derin endişe duyduğunu açıklarken, Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri itidal çağrısında bulundu. Lübnan, bölgesel çatışmalardan uzak durmak istediğini ifade etti.