Birleşik Krallık’ta yıllık enflasyon oranı, Aralık ayındaki yüzde 2,5 seviyesinden Ocak ayında yüzde 3’e yükseldi. BBC’nin haberine göre bu artış, son 10 ayın en yüksek enflasyon oranı olarak kaydedildi. Özellikle gıda fiyatları, uçak biletleri ve özel okul ücretlerindeki yükseliş enflasyonu tetikledi.

Gıda fiyatları geçen yıla göre ortalama yüzde 3,3 artarken, bazı temel gıda maddelerinde bu oran daha yüksek oldu. Zeytinyağı fiyatları yüzde 17, kuzu eti ise yüzde 16 oranında yükseldi. Bu artışlar, birçok hanenin Nisan ayında artacak enerji ve su faturalarına hazırlık yaptığı bir dönemde geldi.

Özel Okul Ücretlerinde Büyük Artış

Enflasyondaki artışın önemli nedenlerinden biri de özel okul ücretlerindeki yükseliş oldu. Hükümetin 1 Ocak’tan itibaren özel okullardan KDV (VAT) alması, bu kurumların ücretlerini yaklaşık yüzde 13 artırmasına neden oldu.

Öte yandan, uçak bileti fiyatları da beklenenden daha az düştü. Normalde Aralık ayında yükselen bilet fiyatları, Ocak ayında düşüşe geçerken bu yılki düşüş önceki yıllara göre daha sınırlı kaldı.

Yaşam Maliyeti Artıyor

Enflasyonun yükselmesiyle birlikte, Nisan ayında enerji faturaları, su ve belediye vergilerinde beklenen artışlar hane bütçelerini daha da zorlayacak. Hükümet ise bu dönemde asgari ücreti artırmayı ve sosyal yardımlar ile emekli maaşlarını yükseltmeyi planlıyor.

Ancak işletmeler, artan işçilik maliyetleri ve yükselen Ulusal Sigorta (National Insurance) primleri nedeniyle fiyatlarını artırarak bu maliyetleri müşterilere yansıtabilir.

Halkın Tepkisi: “Hayat Mücadele Haline Geldi”

Gıda fiyatlarındaki artış, düşük gelirli aileler için önemli bir endişe kaynağı olmaya devam ediyor. BBC’ye konuşan genç bir anne olan Gaby Cowley, “Hayat bir mücadeleye dönüştü” diyerek geçinmenin giderek zorlaştığını dile getirdi. Cowley, “Üç yıl önceki market harcamalarımız neredeyse iki katına çıktı. Şimdi aylık en az 90 sterlin harcıyoruz ve hafta içinde meyve, sebze ve süt almak için fazladan 20-30 sterlin harcamamız gerekiyor” dedi.

Merkez Bankası Faiz Kararı İçin Beklemede

Enflasyonun yeniden yükselmesi, İngiltere Merkez Bankası’nın (BoE) faiz oranlarıyla ilgili kararlarını da etkileyebilir. Son yıllarda yüksek enflasyon nedeniyle faizler artırılmış ve bu durum kredi kartları, ipotekler ve kredilerin maliyetini yükseltmişti. Ancak son dönemde fiyat artışlarının yavaşlamasıyla faizler yüzde 4,5 seviyesine düşürüldü.

Ekonomistlere göre, Merkez Bankası enflasyondaki bu ani artışı geçici bir durum olarak görebilir ve faizleri kademeli olarak düşürmeye devam edebilir. Ancak bazı uzmanlar, fiyat artışlarının kalıcı olması halinde faiz indirimlerinin daha yavaş gerçekleşebileceğini belirtiyor.

Siyasi Tartışmalar Alevlendi

Enflasyon artışı, siyasi tartışmaları da beraberinde getirdi. Hükümet, enflasyonun düşürülmesinin “inişli çıkışlı bir süreç” olacağını kabul ederken, Muhafazakârlar ve Liberal Demokratlar, İşçi Partisi’nin vergi artışlarını ve harcama politikalarını suçladı.

Gölge Maliye Bakanı Mel Stride, “İşçi Partisi’nin vergi artışları ve yüksek maaş zamları, enflasyonun bu kadar yükselmesine neden oldu” derken, Liberal Demokrat lider Ed Davey, “Şansölye’nin yanlış politikaları bizi yeni bir durgunluk ve enflasyon dönemine sürüklüyor” ifadelerini kullandı.

Ekonomist Ruth Gregory ise enflasyondaki bu yükselişin Merkez Bankası için “rahatsız edici” olacağını, ancak faiz indirim planlarının tamamen iptal edilmesini beklemediğini söyledi.

Önümüzdeki aylarda enflasyonun nasıl şekilleneceği, hane halklarının yaşam maliyeti üzerindeki etkilerini belirleyecek. Nisan ayında yapılacak zamlarla birlikte, birçok kişi için “Zorlu Nisan” dönemi kapıda görünüyor.