ABD Başkanı Donald Trump’ın onlarca ticaret ortağına yönelik yeni gümrük tarifeleri getirmesi, küresel piyasalarda yeni bir dalgalanmaya neden oldu. Çin’e uygulanan ithalat vergisi oranı yüzde 104’e yükselirken, Avrupa Birliği ve Hindistan gibi ülkeler de ciddi oranlarda tarifelerle karşı karşıya kaldı.

Çin’den Sert Tepki: “Haklarımızı Savunacağız”

Trump yönetimi tarafından alınan karar doğrultusunda, ABD’ye ithal edilen ürünlere yönelik yeni vergiler Çarşamba günü sabah saatlerinden itibaren uygulanmaya başlandı. Çin’e yönelik vergilerin toplam oranı yüzde 104’e ulaşırken, Avrupa Birliği’ne yüzde 20, Hindistan’a yüzde 26 ve Kamboçya’ya yüzde 49 oranında tarifeler getirildi.

The Guardian’ın haberine göre, Çin yönetimi, bu karara karşı sessiz kalmayacaklarını belirtti. Çin hükümeti tarafından yayımlanan beyaz kitapta, ABD’nin ekonomik baskılarına karşı gerekli önlemlerin alınacağı ifade edildi. Belgede, ABD’nin “ticaret savaşını körükleyerek kendisini de zor duruma soktuğu” savunuldu.

Piyasalarda Sert Düşüş

Yeni tarifelerin etkisiyle Avrupa piyasaları Çarşamba sabahı ciddi kayıplar yaşadı. Londra Borsası FTSE 100 yüzde 2,2 değer kaybederken, Almanya DAX endeksi yüzde 2,3, Fransa CAC 40 yüzde 2,4 ve İspanya IBEX endeksi yüzde 2 oranında düştü. Asya piyasalarında da benzer şekilde Japonya, Tayvan ve Güney Kore’de sert satışlar görüldü. Ancak Çin borsaları, devlet müdahaleleri sayesinde günü artışla tamamladı.

ABD borsaları da Trump’ın geçen hafta duyurduğu tarifelerden bu yana dört işlem günü boyunca düşüş kaydetti. S&P 500 endeksi, neredeyse bir yıl sonra ilk kez 5.000 puanın altına geriledi.

Müzakereler Sinyali

Trump, tarifelerin bazı ülkelerle yapılacak anlaşmaların önünü açabileceğini belirterek, “Kalıcı da olabilir, müzakerelere zemin de hazırlayabilir” dedi. Beyaz Saray Basın Sekreteri Karoline Leavitt, “Başkan Trump’ın duruşu net, Amerika bu liderlik altında geri adım atmaz” ifadelerini kullandı.

ABD Hazine Bakanı Scott Bessent, CNBC’ye yaptığı açıklamada, “Bu seviyeler maksimum düzeydir ama etkili müzakerelerle düşürülebilir” dedi. Bessent, birçok ülkenin tarifeleri düşürme teklifinde bulunduğunu ve bu kapsamda Arjantin, Vietnam ve İsrail ile görüşmelerin sürdüğünü açıkladı.

Ticaret Savaşının Yeni Cepheleri

Trump’ın ithal otomobillere uyguladığı yüzde 25’lik ek vergi özellikle Güney Kore’de endişe yaratırken, Seul yönetimi otomotiv sektörünü desteklemek için 2 milyar dolarlık bir acil destek paketi açıkladı. Yeni Zelanda Merkez Bankası ise ABD kaynaklı ticaret belirsizliklerini gerekçe göstererek faiz indirimine gitti.

Trump ayrıca ilaç ithalatına da büyük oranlarda gümrük tarifesi uygulamayı planladığını ve bu adımın ilaç firmalarını ABD’ye üretim getirmeye zorlayacağını savundu. İngiltere Maliye Bakanı Rachel Reeves ise yaptığı açıklamada, piyasaların işlevini sürdürdüğünü ve finansal sistemin dayanıklı olduğunu belirtti. Reeves, ABD ile yeni bir ticaret anlaşması için müzakerelerin sürdüğünü de sözlerine ekledi.

Avrupa’dan Uyarı: Gerilimi Tırmandırmayın

Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Çin Başbakanı Li Qiang ile yaptığı görüşmede ticaret geriliminin tırmanmaması gerektiğini vurguladı. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ise Trump’a geri adım atma çağrısında bulundu. Aksi halde AB’nin karşılık vereceğini belirtti.

Öte yandan, Çin’de sosyal medyada da ABD’ye yönelik tepkiler büyüyor. ABD’de yaşanan yumurta kıtlığı ile dalga geçen kullanıcılar, Çinli markaların telefonlarına yönelme çağrısı yaptı. Bazı etkili blog yazarları, Çin’in ABD’den tavuk ve yumurta ithalatını durdurabileceğini ileri sürdü.

Bu gelişmeler, küresel ticaret savaşlarının yeniden şiddetlendiği ve ekonomiler üzerinde baskı oluşturduğu bir döneme işaret ediyor.