İngiliz yükseköğretim denetim kurumu Office for Students (OfS), Sussex Üniversitesi’ne ifade özgürlüğünü yeterince koruyamadığı gerekçesiyle 585 bin sterlin para cezası verdi. Ceza, ülkede bugüne kadar bu gerekçeyle verilen en yüksek ceza oldu.

BBC’nin haberine göre karar, 2021 yılında akademisyen Kathleen Stock’un üniversiteden ayrılmasıyla sonuçlanan olayların ardından geldi. Cinsiyet ve toplumsal cinsiyet kimliği konularındaki görüşleri nedeniyle transfobik olmakla suçlanan Prof. Stock, kampüste protestolara uğramış, güvenlik endişeleri nedeniyle görevinden ayrılmıştı.

OfS, üniversitenin “Trans ve İkili Olmayan Kişilerle Eşitlik” başlıklı politika metninde geçen bazı ifadelerin, akademik personel ve öğrenciler üzerinde caydırıcı etki oluşturduğunu ve oto-sansüre yol açtığını bildirdi. Özellikle, ders materyallerinde trans bireylerin “olumlu şekilde temsil edilmesi gerektiği” ve “transfobik propagandaya müsamaha gösterilmeyeceği” yönündeki ifadeler, ifade özgürlüğünü sınırlayıcı bulundu.

Üniversite karara itiraz edecek

Sussex Üniversitesi Rektörü Prof. Sasha Roseneil, OfS’nin kararına hukuki itirazda bulunacaklarını açıkladı. Üniversite, söz konusu ifadelerin kimseyi susturmak amacı taşımadığını ve OfS’nin yaklaşımının “kurumları taciz ve nefret söylemlerine karşı savunmasız bıraktığını” savundu.

Üniversite yönetimi ayrıca söz konusu politika metninin hazır bir şablondan alındığını ve OfS soruşturmasının ardından güncellendiğini bildirdi.

Hükümetten destek

Eğitim Bakanı Bridget Phillipson, üniversitelerde ifade özgürlüğü ve akademik özgürlüğün “vazgeçilmez ilkeler” olduğunu belirterek, “Bu özgürlükler korunmadığında gereken adımlar atılır” dedi. Phillipson, bu davanın ardından OfS’ye ifade özgürlüğü konusunda daha geniş yaptırım yetkileri tanındığını da hatırlattı.

OfS İfade Özgürlüğü Direktörü Arif Ahmed ise üniversiteye verilen cezanın detaylı bir inceleme sonucunda alındığını ve yalnızca Kathleen Stock’u değil, birçok akademisyen ve öğrenciyi etkileyen bir “oto-sansür ortamı” tespit edildiğini söyledi.

Sussex Üniversitesi’ne verilen para cezası, yasal sınırlar içinde ifade edilen görüşlerin üniversitelerde korunması gerektiği yönünde önemli bir emsal olarak değerlendiriliyor.