Suriye’de muhaliflerin 27 Kasım’da başlattığı saldırılar sonucu Halep ve Hama’nın ardından başkent Şam’ın da kontrolünü ele geçirdiği açıklandı. Reuters’ın haberine göre, Beşar Esad’ın bir uçakla Şam’dan ayrıldığı bildirildi.
İngiltere merkezli Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR), Esad’ın büyük ihtimalle özel bir uçakla Şam Havaalanı’ndan ayrıldığını belirtti. Muhalif güçler, yaptıkları televizyon açıklamasında, Şam’ın kurtarıldığını ve Esad rejiminin sona erdiğini duyurdu. Ayrıca tüm mahkumların serbest bırakıldığı açıklandı.
Şam’da Kutlamalar
Şam merkezinde geniş çaplı kutlamalar devam ederken, ünlü Saydnaya Hapishanesi’nin kapılarının açıldığı ifade edildi. Muhaliflerin açıklamasına göre, binlerce kişinin işkenceye maruz kaldığı hapishane artık kullanılmayacak.
Şam sokaklarından gelen görüntülerde, halkın Emevi Meydanı’nda kutlamalar yaptığı ve havai fişeklerle zaferlerini ilan ettiği görülüyor. Kutlamalara katılan bir Suriyeli, “Özgürlüğü ilk kez bu kadar yakından hissediyoruz. Bu duygu, 2011’deki devrim rüyamızın devamı gibi” dedi.
Suriye Konsolosluğu’nun bulunduğu Nişantaşı’nda muhalifler konsolosluk binasına girdi. Muhalifler binanın balkonuna çıkarak Suriye bayrağını indirdi; yerine ‘Özgür Suriye’ yazılı bayrak açtı. Bu sırada caddede toplanan kalabalık slogan atarak sevinç gösterilerinde bulundu. Polis ekipleri ise konsolosluk çevresinde güvenlik önlemi aldı.

Esenyurt ve Başakşehir’de yaşayan Suriyeliler ise meşaleli yürüyüş yaparak, araç konvoyu oluşturdu. (FOTOĞRAF: BARAN AKKAYA / İSTANBUL DHA)
Suriye’de muhalif grupların başkent Şam’a girmesi ve Beşar Esad yönetiminin kontrolü kaybetmesinin ardından Türkiye’de Suriyelilerin yoğun olduğu kentlerde kutlamalar yapıldı. Antalya’da da Suriyeliler, Kepez ilçesi Güneş Mahallesi’nde bulunan Kapalı Cumartesi Pazarı’nda toplandı. Burada kalabalık halay çekti, slogan attı ve baklava ikram etti. Kutlamalar boyunca herhangi bir olumsuzluk yaşanmazken, polis ekiplerinin anonsu üzerine kalabalık kutlamayı sonlandırdı. (DHA)

Antalya’da yaşayan Suriyeliler, ülkelerindeki Beşar Esad yönetiminin kontrolü kaybetmesi nedeniyle kutlama gerçekleştirdi. Fotoğraf:Adem AKALAN/Antalya, (DHA)
Başbakan Celali: Geçiş Sürecine Hazırız
Suriye Başbakanı Muhammed el-Celali, “Suriye halkının seçtiği liderlerle işbirliğine hazırız” dedi. El-Celali, özgür seçimlerin yapılması gerektiğini vurgularken, geçiş dönemi için Heyet Tahrir eş-Şam (HTŞ) lideri Ebu Muhammed Colani ile temas halinde olduklarını belirtti.
HTŞ liderlerinden Ahmed el-Şara ise kamu kurumlarına askeri müdahalelerin yasaklandığını ve bu kurumların eski hükümet kontrolünde kalacağını duyurdu.
Hizbullah Güçleri Çekildi
Lübnan Hizbullahı’na bağlı güçlerin Şam yakınlarındaki mevzilerinden çekildiği, bazılarının Lazkiye’ye, bazılarının ise Lübnan’ın Hermel bölgesine gittiği aktarıldı.
Muhaliflerin, Şam’dan önce Humus ve Deyrizor’da kontrolü sağladığı biliniyor. Deyrizor’da hükümet güçlerinin teslim olduğu bildirildi. Humus’un ele geçirilmesiyle Esad rejimi, batı kıyısı ile Şam arasındaki bağlantısını kaybetmişti.
Donald Trump, Truth Social platformundan yaptığı açıklamada, “Bu bizim savaşımız değil. Müdahil olmayın,” ifadelerini kullandı.
Şam’ın Düşüşü ve Suriye’nin Geleceği
Esad’ın Şam’dan kaçışı sonrası ülkede belirsizlik hakim.
Melbourne Üniversitesi’nden Suriye uzmanı Dara Conduit, Esad’ın ordusunun yıllardır süren savaş nedeniyle büyük kayıplar verdiğini belirtti. BBC’ye konuşan Conduit, Esad’ın müttefikleri İran, Rusya ve Hizbullah’ın kendi iç meseleleriyle meşgul olduğuna dikkat çekti.
BBC güvenlik muhabiri Frank Gardner, HTŞ’nin lideri Ebu Muhammed Colani’nin demokratik bir geçiş süreci vaat ettiğini belirtti. Ancak Gardner, HTŞ’nin El Kaide bağlantılı geçmişini ve insan hakları ihlalleri iddialarını hatırlatarak, ülkedeki azınlıkların geleceği konusunda endişelerini dile getirdi.
Gardner, “Suriye, geçiş sürecinde Libya gibi kaos ve silahlı grupların hakim olduğu bir döneme sürüklenebilir,” uyarısında bulundu.
Suriye Ulusal Koalisyonu lideri Hadi el-Bahra, halkı sükunete davet ederek, “Tüm mezheplerden vatandaşlarımıza sesleniyorum: Evlerinizde kalın, güvendesiniz. İntikam ya da hak ihlalleri olmayacak” ifadelerini kullandı. Bahra, Şam’daki durumun kontrol altında olduğunu belirtti.
Şam Nasıl Hızla Düştü?
Uzmanlar, Esad rejiminin uzun süredir süren savaş nedeniyle zayıfladığına ve uluslararası müttefiklerinin desteğini kaybettiğine işaret ediyor. Bu durum, HTŞ ve müttefiklerinin hızlı bir şekilde başkenti ele geçirmesine imkan tanıdı.
Suriye’nin geleceği belirsizliğini korurken, ülkede istikrarın sağlanması ve demokratik bir geçiş sürecinin hayata geçirilmesi, uluslararası toplumun dikkatle izlediği bir konu haline geldi.
Yorumlar