Birleşik Krallık Başbakanı Keir Starmer, ülkenin en ağır engelli bireylerini de etkileyebilecek büyük refah reformlarını hayata geçirmeye hazırlanıyor. Hükümetin Salı günü açıklayacağı yeni düzenlemeler, 600 binden fazla hak sahibinin ayda ortalama 675 sterlin kaybetmesine neden olabilir.

Engelli Yardımlarına Yeni Kısıtlamalar

The Guardian’in haberine göre, hükümet, kişisel bağımsızlık ödemesi (Pip) yardımlarını dondurma planlarını gelen tepkiler nedeniyle geri çekmeyi düşünüyor. Ancak bunun yerine, bu yardımlardan yararlanma kriterlerini daha da sıkılaştırmayı planlıyor. Çalışma ve Emeklilik Bakanı Liz Kendall tarafından açıklanacak olan yeni düzenlemelerin, 2029-30 yılları arasında Pip yardımlarında 5 milyar sterlinlik bir kesintiye yol açabileceği öngörülüyor.

Düşünce kuruluşu Resolution Foundation, bu kesintilerin yüzde 70’inin gelir dağılımının en alt yarısında yer alan aileleri etkileyeceğini belirtiyor. Engelli hakları savunucuları ve İşçi Partisi milletvekillerinin hükümete kararını gözden geçirme çağrısı yapmasına rağmen, Pip ödemelerinin artırılmasını dondurma planının rafa kaldırılması dışında büyük değişiklikler beklenmiyor.

Kabinede ve Parlamento’da Endişeler Artıyor

Kabine üyelerinden bazıları, kesintilerin kapsamı ve hükümetin bu konuyu ele alma biçimi konusunda endişelerini dile getirdi. Parlamento içinde de, çalışamayacak durumda olan engelli bireyler için sağlanan en yüksek yardımların kesilebileceği ya da dondurulabileceği yönündeki haberler büyük tepki çekti. Ancak hükümet, bu durumu telafi etmek amacıyla çalışabilir durumda olan bireyler için evrensel kredi (universal credit) ödemelerinde artış yapmayı planlıyor.

Hükümet, iş arayan bireylerin gelirleri ile çalışamayacak durumda olan bireylerin gelirlerini eşitlemeyi hedefliyor. Yetkililer, mevcut sistemin hastalık yardımlarına bağımlılığı teşvik ettiğini ve iş arayan bireylere kıyasla iki kat daha yüksek gelir elde edilmesine yol açtığını savunuyor. Ancak İşçi Partisi’nden bazı milletvekilleri, bu düzenlemelerin toplumun en savunmasız kesimini hedef almasının “çelişkili” olduğunu belirtiyor.

Otomatik Yardım Kesintisi, Otizm Gibi Durumları Etkileyebilir

Beklenen 5 ila 6 milyar sterlinlik kesintinin büyük bölümü, iş ile bağlantısı olmayan ana engelli yardımı olan Pip için uygunluk kriterlerini sıkılaştırmaktan gelecek. Bu durum, otizm gibi bazı nörolojik ve kronik rahatsızlıklara sahip bireylerin ödemeleri kaybetmesine neden olabilir.

Tüm eleştirilere rağmen hükümetin kesintilere dair daha fazla değişiklik yapma ihtimali düşük görünüyor. Salı günü yayımlanacak yeşil kâğıt ile reformların çerçevesi netleşecek. Maliye Bakanı Rachel Reeves’in de, Mart sonunda açıklanacak bahar ekonomik raporuna dahil edilmek üzere bu reformları bütçe denetim ofisine sunduğu belirtiliyor.

Hükümetten Yeni İşe Dönüş Teşvikleri

Çalışma ve Emeklilik Bakanı Liz Kendall, engelli bireylerin kaygılarını hafifletmek için bazı önlemler sunmayı planlıyor. Buna göre, “deneme hakkı” adlı bir garanti getirilecek. Bu sistem kapsamında, mevcut yardım alan bireyler, yeni bir işe başlamaları halinde, işin kendilerine uygun olmadığı ortaya çıkarsa zorlu yeniden değerlendirme süreçlerine girmeden eski yardımlarına geri dönebilecekler.

Ayrıca, planlanan tasarrufların 1 milyar sterlini istihdam programlarına yeniden yatırım yapılmak üzere ayrılacak. Kendall, yerel düzeyde özel destek sunacak iş merkezlerinin (jobcentre) reformdan geçirileceğini belirtiyor.

Uzmanlar ise bu reformların uzun vadeli etkilerine dikkat çekiyor. Resolution Foundation’ın araştırma direktörü James Smith, iş gücü piyasasının “durgunluk seviyesinde” olduğunu ve hükümetin daha fazla engelli bireyi iş gücüne katma hedefinin bu nedenle sekteye uğrayabileceğini vurguluyor. Smith, “Hükümetin kısa vadeli tasarruf hedefleri, uzun vadeli refah reformlarını zora sokarak ciddi zararlar doğurabilir,” uyarısında bulunuyor.