İskoç somon üreticileri, ambalajlarının ön yüzünde yer alan “çiftlik” (Farmed) ifadesini kaldırma hakkı kazandı. Hükümet avukatları, bu ifadenin gereksiz ve olumsuz çağrışımlara neden olduğunu öne sürerek değişikliği savundu.

Geçtiğimiz yıl hükümet, sektörün lobi faaliyetleri sonrası “İskoç çiftlik somonu” için kullanılan Coğrafi İşaret Koruması (PGI) etiketini “İskoç somonu” olarak değiştirdi. Cornish pasties ve Stornoway black pudding gibi ürünlerde kullanılan bu etiket, ürünlerin orijinal coğrafi kökenlerini vurgulamak amacıyla kullanılıyor.

Tüketiciler Yanıltılıyor İddiası

Hayvan hakları savunucuları ve çevreci gruplar, değişikliğin tüketicileri ürünün gerçek kökeni konusunda yanıltacağını savunarak itirazda bulundu. Ancak Birleşik Krallık Çevre, Gıda ve Kırsal İşler Bakanlığı (Defra), “İskoç somonu” teriminin ürünün coğrafi kökenini doğru bir şekilde ifade ettiğini ve tüketiciyi yanıltmayacağını belirtti.

Defra’nın avukatları, mahkeme duruşmasında “PGI etiketi, gereksiz ve olumsuz çağrışımlar içeren bir ifade barındırmamalıdır” diyerek değişikliği savundu. Mahkeme, kampanyacıların itirazını reddetti ve yeni etiketin tüketicilerde kafa karışıklığı yaratmayacağını açıkladı. Ancak yasal etiketleme kuralları gereği, ürünün çiftlikte yetiştirildiği bilgisi ambalajın arka yüzünde yer almaya devam edecek.

1 Milyar Sterlinlik Sektör

İskoçya’da her yıl yaklaşık 200.000 ton Atlantik somonu üretiliyor ve bu üretim, 1 milyar sterlini aşan bir ekonomik değere sahip. İskoç somonu, 50’den fazla ülkeye ihraç edilerek yıllık yaklaşık 600 milyon sterlin gelir sağlıyor ve Birleşik Krallık’ın bir numaralı gıda ihracatı olarak öne çıkıyor.

Çevre Sorunları ve Eleştiriler

Çevre aktivistleri, çiftlik somonlarının hastalık oranlarının yüksek olduğunu ve çiftlikten kaçan somonların, vahşi somonlarla çiftleşerek ekosisteme zarar verebileceğini öne sürüyor. Son yıllarda çiftliklerde ölüm oranlarında rekor seviyeler kaydedildi. 2023 yılında 17,4 milyon somon, hasat öncesi yaşamını yitirdi. Bu sayı, 2022’deki 17,2 milyonu da aşmış durumda.

Sektör temsilcileri, aşırı ölümleri mikro denizanası gibi kontrol dışı faktörlere bağlarken, çevreciler bu durumu aşırı yoğun üretime dayandırıyor.