Toplam değeri 64 milyar sterlini aşan bu mülkler, yolsuzlukla ilişkilendirilen kişilerin Birleşik Krallık’ta servetlerini gizlemek için kullandıkları yöntemlerden biri olarak değerlendiriliyor.

Şeffaflık Reformlarına Rağmen Gizlilik Sürüyor

Hükümet, Ağustos 2022’de yurt dışı merkezli mülk sahiplerini ortaya çıkarmaya yönelik bir kayıt sistemi başlattı. Bu sistem sayesinde, Formula 1 pilotu Lewis Hamilton ve iş insanı James Dyson gibi tanınmış isimlerin yanı sıra yaptırımlara tabi Ruslar, Körfez ülkeleri kraliyet aileleri ve Çin devleti gibi aktörlerin mülk sahiplikleri ortaya çıktı.

Ancak yeni sisteme rağmen, mülk sahipleri kimliklerini gizlemek için trust ya da trust’a bağlı şirketler üzerinden kayıt yapmaya devam ediyor. Bu yöntemler, yasal boşluklar nedeniyle mülkiyetin nihai sahiplerini açıklamadan koruma sağlıyor.

“Kleptokratlar İçin Tercih Edilen Araç Haline Geldi”

Transparency International, bu gizlilik yapılarının yolsuzlukla bağlantılı kişilerin varlıklarını güvence altına almasına olanak tanıdığı uyarısında bulunuyor. Kuruluş, trust sistemlerinin, Birleşik Krallık’ın Rusya’ya yönelik yaptırımlarını da etkisiz kıldığını belirtti.

Çalışmada, örnek olarak bir Rus oligarkın partneriyle bağlantılı olduğu iddia edilen ve değeri 61 milyon sterlin olan bir Londra dairesinin, Fransa’da benzer mülkler dondurulmuşken Birleşik Krallık’ta yaptırıma tabi tutulmadığı bilgisi paylaşıldı.

Parlamentodan Reform Çağrısı

Yolsuzluk ve vergi konularında partiler üstü bir parlamento grubuna başkanlık eden İşçi Partisi milletvekili Joe Powell, “Bu araştırma, kleptokratların yasa dışı servetlerini gizlemek ve denetimden kaçmak için artık trust yapılarını tercih ettiğini gösteriyor,” dedi.

Powell, özellikle Kensington ve Chelsea gibi bölgelerde yurt dışı sahipli mülklerin %40’ının trust aracılığıyla tutulduğunu ifade ederek, hükümetin yolsuzlukla mücadelede ilerleme sağladığını ancak trust yapılarının hâlâ ciddi bir kör nokta olduğunu belirtti.

Hükümet Erişim Konusunu Değerlendiriyor

Hükümet, şu anda yalnızca kolluk kuvvetlerinin erişebildiği trust kayıt sistemine üçüncü tarafların da erişimini mümkün kılıp kılmama konusunda kamuoyu danışma süreci yürütüyor.

Transparency International’dan kıdemli araştırmacı Margot Mollat, “Trust’lar, varlıkları gizlemek, şüpheli serveti saklamak ve yaptırımlardan kaçınmak isteyenler için cazip bir araç. Birleşik Krallık gerçekten yolsuzlukla mücadelede lider olmak istiyorsa, trust meselesini çözmek zorunda,” ifadelerini kullandı.