İngiltere Maliye Bakanı Rachel Reeves, rekor seviyedeki vergi artırıcı bütçesinin ardından finansal piyasalarda yaşanan dalgalanmalar nedeniyle 9 milyar sterlinlik ek vergi artışının gerekebileceği konusunda uyarıldı. The Guardian’ın haberine göre, bu durum, Reeves’in bütçesinin Britanya ekonomisinde istikrarı sağlayacağı iddiasını tehdit ediyor.
Perşembe günü Londra’da devlet borçlanma maliyetleri keskin bir şekilde yükseldi. On yıllık devlet tahvillerinin getirisi, gün içinde yüzde 0,15 oranında artarak bu yılın en yüksek seviyesi olan yüzde 4,5’in üzerine çıktı. Akşam saatlerinde bu oran hafif bir düşüş gösterdi. Getirilerin yükselmesi, hükümetin borçlanma maliyetlerini artırıyor.
More teachers in our schools. More appointments in our NHS. More homes being built. The investment we need to rebuild our country.
That’s the change a Labour Government is delivering. https://t.co/4wjAX31Dme
— Rachel Reeves (@RachelReevesMP) October 31, 2024
Finans piyasalarındaki bu olumsuz tepki, Uluslararası Para Fonu’nun (IMF) Reeves’in bütçesine destek vermesine rağmen gerçekleşti. IMF, 14 yıl sonra hazırlanan ilk İşçi Partisi bütçesine destek verirken, piyasalar kısa vadeli yüksek borçlanmanın etkilerinden endişe duydu. Özellikle, İngiltere Merkez Bankası’ın faiz indirimlerini erteleyebileceği uyarısı yapıldı.
Piyasalar Truss’ın Mini Bütçesini Hatırladı
Bazı uzmanlar, piyasa tepkisini Liz Truss dönemindeki mini bütçenin yarattığı krize benzetti ancak bu olayın daha sınırlı olduğu belirtildi. Capital Economics’ten Jonas Goltermann, “Bu bütçe, 2022 mini bütçe kadar büyük bir krize yol açmasa da Westminster’da alarm zillerini çaldırabilir,” dedi.
Bloomberg HT’de yer alan habere göre; Reeves’in bütçe sunumu sonrası tahvil hareketlerini yorumlayan Bluebay Asset Management Portföy Yöneticisi Neil Mehta “Hata yapmak için fazla alan yok” diye konuştu. 2022’de Muhafazakar Parti Başbakanı Liz Truss’un yüksek derecede harcama öngören bütçe planı tahvil getirilerinde sert yükselişe yol açmış İngiltere Merkez Bankası tahvil piyasasına müdahale etmek zorunda kalmıştı.
Jeremy Hunt ise piyasaların bütçeye tepkisinin, Britanya’nın İşçi Partisi’nin borçlanma artışları nedeniyle “faturayı şimdiden ödediğini” gösterdiğini savundu. Hunt, artan borçlanma maliyetlerinin daha pahalı mortgage ödemelerine yol açabileceği uyarısında bulundu.
Haberin devamında Bank of England’ın gelecek hafta faiz oranlarını 0,25 puan indirerek yüzde 4,75’e düşürmesinin beklendiği belirtiliyor. Ancak ekonomistler, Reeves’in kapsamlı vergi ve harcama planlarının mali sürdürülebilirlik açısından yetersiz olabileceğini tartışıyor.
Mali Araştırma Enstitüsü (Institute for Fiscal Studies) Direktörü Paul Johnson, Reeves’in mevcut mali rotayı değiştirmekte önemli bir adım attığını ancak daha fazlasının gerektiğini vurguladı. Johnson, bütçenin devam etmesi durumunda bazı devlet dairelerinde gerçek kesintilerin yaşanabileceği uyarısını yaptı.
Yorumlar