Birleşik Krallık’ta enflasyon oranı bu yıl ilk kez artış göstererek %2,2’ye yükseldi. Bu artış, İngiltere Merkez Bankası’nın Mayıs ayından bu yana hedeflediği %2’lik oranın biraz üzerinde gerçekleşti. Artışın, gaz ve elektrik fiyatlarının bir yıl öncesine göre daha az düşmesi nedeniyle beklendiği, ancak pek çok ekonomistin öngördüğünden daha düşük olduğu belirtildi.
Son veriler, Birleşik Krallık genelinde fiyatların önceki aylara kıyasla daha hızlı arttığını, ancak yine de hanelerin özellikle yüksek enerji ve gıda faturalarından etkilendiği 2022 ve 2023 yıllarına kıyasla daha yavaş bir hızda yükseldiğini gösteriyor.
İngiltere Merkez Bankası, enflasyon oranının önümüzdeki aylarda %2,75’e yükselmesini ve gelecek yıl %2’nin altına düşmesini bekliyor. Enflasyon verilerinin yanı sıra, istihdam ve ücret verileri de 19 Eylül’deki bir sonraki faiz belirleme toplantısı öncesinde açıklanacak.
Bankanın, enflasyonla mücadele etmek için faiz oranlarını artırdığı, ancak geçen ay faiz oranlarını %5,25’ten %5’e indirdiği, bu indirimin pandeminin başlangıcından bu yana yapılan ilk indirim olduğu belirtildi. Daha yüksek faiz oranları tasarruf sahipleri için avantajlı olabilirken, tüketiciler için ipotek ve diğer kredilerin maliyetini artırabilir.
BBC’ye konuşan Deutsche Bank Research’ün İngiltere baş ekonomisti Sanjay Raja, Eylül ayında bir faiz indiriminin artık ihtimal dışı olmadığını ve bu yıl içinde birden fazla faiz indirimi yapılmasının mümkün olabileceğini belirtti. Ancak, Deloitte ekonomik araştırma direktörü Debapratim De, son verilerin Banka’nın faiz oranları konusundaki düşüncesini önemli ölçüde değiştirme olasılığının düşük olduğunu ifade etti.
Bankanın faiz oranlarıyla ilgili karar verirken, hizmet sektöründeki enflasyona da dikkat ettiği ve bu sektördeki fiyatların Temmuz ayında %5,2’ye gerilediği, bunun kısmen uçak biletleri ve otel konaklamaları gibi oldukça değişken kalemlerden kaynaklandığı belirtildi. De, Eylül ayında faiz oranlarının sabit tutulmasını beklediklerini, ancak bu yıl iki kez daha indirim yapılmasının muhtemel olduğunu ekledi.
Enflasyon, Ukrayna savaşı ve pandemiyle bağlantılı tedarik zinciri sıkıntıları nedeniyle %11,1’e kadar yükselmiş ve milyonlarca insanın yaşam maliyetini artırmıştı. Ancak, İngiltere Merkez Bankası’nın tüketici talebini azaltmak için faiz oranlarını artırmasıyla Haziran ayına kadar istikrarlı bir şekilde düşüş göstermişti.
Ulusal İstatistik Ofisi (ONS) baş ekonomisti Grant Fitzner, enflasyonun Temmuz ayında bir miktar yükseldiğini, çünkü evsel enerji maliyetlerinin düşmesine rağmen bir yıl öncesine göre daha az düştüğünü belirtti. Fitzner, bu durumun Haziran ayındaki güçlü büyümenin ardından Temmuz ayında düşen otel maliyetleri ile kısmen dengelendiğini ifade etti. Fitzner ayrıca, “kaputun altında” fiyat artışlarının kontrol altında kaldığını, Temmuz ayında hizmet enflasyonunun düştüğünü ve gıda fiyatlarının değişmediğini söyledi. Bu durumun, enflasyon baskılarının en azından kısa vadede oldukça ılımlı olduğunu gösterdiğini ekledi.
Institute for Fiscal Studies adlı düşünce kuruluşunun yaptığı analize göre, Eylül 2021 ile Eylül 2023 arasında gıda ve içecek fiyatları %28,4 oranında arttı. Enstitü, daha keskin fiyat artışlarının daha ucuz markalara uygulanması nedeniyle daha az varlıklı hanelerin gıda faturalarının daha yüksek gelirli olanlardan çok daha fazla arttığını belirtti. Ancak ONS’ye göre, Temmuz ayında gıda fiyat enflasyonu sadece %1,5’e geriledi.
Hazine baş sekreteri Darren Jones, yeni İşçi Partisi hükümetinin hanelerin karşı karşıya olduğu zorluklar konusunda “hiçbir yanılsama içinde olmadığını” söyledi. Ancak gölge Başbakan Jeremy Hunt, yeni verilerin “enflasyonu düşürmek için yapılması gereken daha çok şey olduğunu” gösterdiğini ifade etti.
Faiz oranlarının daha da düşmesinin borçlanma maliyetini azaltacağı beklentisi, konut piyasasında bir canlanma yaratabilir. ONS tarafından yayınlanan ayrı veriler, Ağustos ayında faiz oranlarında yapılan indirimden önce olmasına rağmen, konut fiyatlarının arttığını gösteriyor. ONS, İngiltere’de emlak fiyatlarının Haziran ayı sonuna kadar olan yılda %2,7 oranında arttığını açıkladı. İngiltere’de %2,4’lük bir artışla ortalama ev fiyatı 300.000 £’un üzerine çıkmıştır. Yıl içinde 7.000 sterlinlik artışla İngiltere’de ortalama bir evin maliyeti 305.000 sterlin olurken, bu rakam Galler’de 216.000 sterlin, İskoçya’da 192.000 sterlin ve Kuzey İrlanda’da 185.000 sterlin olarak gerçekleşti.
Yorumlar