İngiltere İçişleri Bakanlığı, iltica sistemindeki suistimallerle mücadele kapsamında bazı ülke vatandaşlarına yönelik vize başvurularına kısıtlama getirmeyi değerlendiriyor. The Times tarafından ilk kez duyurulan plana göre, Pakistan, Nijerya ve Sri Lanka gibi ülkelerden gelen kişilerin Birleşik Krallık’a çalışma veya eğitim amacıyla gelmesi zorlaşabilir.

Hükümet, yasal yollarla ülkeye gelip daha sonra iltica talebinde bulunanların sistemde ciddi bir sorun oluşturduğunu düşünüyor. Yetkililer, bu tür başvuruların arttığını ve bunun iltica sisteminin kötüye kullanılması anlamına geldiğini savunuyor.

İçişleri Bakanlığı’ndan bir sözcü, “Yakında yayımlanacak Göçmenlik Beyaz (white paper) Kitap’ta, bozulmuş göç sistemimize düzen getirmeye yönelik kapsamlı bir plan yer alacak” açıklamasında bulundu.

Hangi Ülkeler Etkilenecek?

Hangi ülkelerin bu kısıtlamalardan etkileneceği henüz netleşmiş değil. BBC’ye göre İçişleri Bakanlığı, 2020 yılından bu yana ülkeye giriş-çıkış kayıtlarıyla ilgili  veri yayımlamıyor. Bu da ülkeden ayrıldığı kayda geçmeyen kişilerin hâlâ İngiltere’de olup olmadığının belirlenmesini zorlaştırıyor.

BBC Radio 4’e konuşan akademik düşünce kuruluşu UK in a Changing Europe’tan Prof. Jonathan Portes, önerilen kısıtlamaların iltica başvurularındaki toplam sayıya etkisinin “oldukça sınırlı” olacağını belirtti. Portes, “Hükümetin amacı sayıyı azaltmaktan çok, sistemin suistimal edildiği algısını hedef almak” dedi.

Rakamlarla İltica ve Vize Verileri

2023/24 verilerine göre, Birleşik Krallık’a iltica başvurusu yapanlar arasında Pakistan vatandaşları 10.542 başvuruyla ilk sırada yer alıyor. Sri Lanka’dan 2.862, Nijerya’dan ise 2.841 kişi iltica talebinde bulundu.

Aynı dönemde İngiltere’de 732.285 uluslararası öğrenci eğitim aldı. En çok öğrenci Hindistan (107.480) ve Çin’den (98.400) geldi. Çalışma ve öğrenci vizelerinde ise 2024 yılında düşüş yaşandı.

Starmer Hükümetinin Göç Politikası

Başbakan Keir Starmer, göreve geldiği 2024 yılından bu yana hem yasal hem de yasa dışı göçü azaltma sözü verdi. Ancak net göç hedefi belirlemekten kaçındı. Starmer, önceki Muhafazakâr hükümetin yüksek net göç rakamlarını “bilerek ve isteyerek” düşürmediğini savunuyor.

İşçi Partisi, küçük teknelerle gelen yasa dışı göçmenlerle mücadele etmek amacıyla hayatı tehlikeye atanlara cezai yaptırım uygulamayı ve göçmen işçilere olan bağımlılığı azaltmak için bazı sektörlerde eğitim yatırımları yapmayı planlıyor.

Net göç, Haziran 2023’e kadar olan bir yıllık dönemde 906.000 ile rekor seviyeye çıkmış, Haziran 2024’te ise 728.000’e düşmüştü. Bu düşüşte, önceki Başbakan Rishi Sunak döneminde alınan önlemler etkili oldu. Bu önlemler arasında, nitelikli işçiler için gereken asgari maaşın 26.200 £’dan 38.700 £’a yükseltilmesi ve bakım çalışanlarının aile üyelerini getirmesinin yasaklanması yer alıyordu.

Reform Partisi’nin Yükselişi ve Baskı Artışı

Geçen hafta yapılan yerel seçimlerde sağcı Reform UK Partisi’nin elde ettiği başarı, hükümet üzerindeki baskıyı artırdı. Parti, çoğunluğu Muhafazakârların elinde bulunan 1.600 koltuktan 677’sini kazandı. Reform, seçim manifestosunda, sağlık gibi öncelikli alanlar hariç tüm göç türlerine “zorunlu olmayan göç dondurması” uygulayacağını açıklamıştı.

Seçim sonuçlarını değerlendiren Starmer, seçmenlerin büyük partilere karşı duyduğu öfkeyi anladığını ve bu durumun göç ve kamu hizmetleri reformlarını “daha hızlı ve kararlı” şekilde uygulamaya iteceğini belirtti.

İltica Hakkına Saygı Tartışması

Mülteci Konseyi CEO’su Enver Solomon, çalışma ya da öğrenci vizesiyle gelen kişilerin, ülkelerindeki siyasi koşullar değiştiğinde risk altında olabileceğini vurguladı. Solomon, bu kişilerin “zarardan korunmaları ve adil bir iltica değerlendirmesi” hakkına sahip olmaları gerektiğini söyledi.

Hükümetin beyaz kitabı bu ay içinde yayımlanacak ve göç sistemine yönelik yeni stratejiler ayrıntılı olarak açıklanacak.