İngiltere’de yayın yapan ITV News’in ‘Dirty Payments’ araştırmasına göre, Birleşik Krallık’taki yüzlerce ev adresi, küresel bir dolandırıcılık ağının parçası olarak kullanılıyor. Araştırma, çoğu kişi tarafından bilinmeyen küçük şirketlerin dolandırıcılık amacıyla nasıl kullanıldığını ve bu işlemlerin dünya çapında nasıl organize edildiğini gözler önüne seriyor.

Sıradan evlerden milyarlarca poundluk işlem

ITV News, The Bureau of Investigative Journalism, Hollanda’dan NRC, Almanya’dan Der Spiegel ve Danimarka’dan Politiken ile yürüttüğü ortak araştırmada, dolandırıcılık şebekesinin Birleşik Krallık’ta sıradan görünen konut adreslerini kullandığını ortaya koydu. Bu evlerin çoğu, herhangi bir şirket faaliyeti izlenmeyen yerleşim bölgelerinde bulunuyor.

Surrey’deki bir adrese kayıtlı dolandırıcılık işlemleri 150 bin sterlini aşarken, bu yalnızca buzdağının görünen kısmı. Belgeler, on binlerce kişiden alınan küçük tutarlı ödemelerin, zamanla yüz milyonlarca sterline ulaştığını gösteriyor.

Sahte abonelik tuzakları

Dolandırıcılar, ‘abonelik dolandırıcılığı’ yöntemiyle mağdurları kandırıyor. Sosyal medya üzerinden satılan ucuz elektronik ürünler, sahte PDF sıkıştırma siteleri, hayali kişilerle dolu arkadaşlık platformları ya da park makinelerine yapıştırılan sahte QR kodlar bu yöntemlerin arasında. Kurbanlar, sahte sitelere kişisel ve kart bilgilerini girerek farkında olmadan sahte aboneliklere dahil ediliyor.

Emekli bir polis şefi olan John Oliver bile bu sisteme kurban düştü. Leamington Spa’da park ücreti ödemek isterken sahte bir QR kodu tarayan Oliver, daha sonra farkına varmadan Inn2Flix isimli bir sahte yayın platformuna abone olmuştu. Aylık yaklaşık 50 sterlin ödeme yapılan bu platformda çoğu YouTube’da ücretsiz bulunan B sınıfı filmler yer alıyor.

Dubai merkezli şirket ve İngiltere bağlantısı

Araştırmanın odak noktası, Dubai merkezli Aether adlı şirket. Kendini “küresel bir çok kanallı pazarlama ajansı” olarak tanıtan Aether, aslında 100’den fazla paravan şirket aracılığıyla dolandırıcılık faaliyetlerini sürdürüyor. Bu şirketlerden bazıları, İngiltere’deki bireylerin isimleriyle ve adresleriyle kurulmuş.

East Anglia’da bir şirketin kayıtlı yöneticisi olan bir erkek, ITV News’e yaptığı açıklamada yalnızca “adı kullanılan bir yönetici” olduğunu ve şirkete dair hiçbir bilgisi olmadığını söyledi. Ancak bu durum, İngiltere yasalarına göre yasa dışı. Bu tür ‘adı var fiiliyatı yok’ yöneticiler, kara para aklama süreçlerine zemin hazırlıyor.

Küresel ödeme ağları da sistemin parçası

Dolandırıcılıktan elde edilen paranın transferi için ödeme sağlayıcılarına ihtiyaç var. Avrupa’nın en büyük ödeme şirketlerinden Fransız Worldline ve onun Alman iştiraki Payone, belgelerde adı geçen firmalar arasında yer alıyor.

2023 yılında yalnızca Worldline aracılığıyla Aether bağlantılı şirketler üzerinden 45 milyon sterlinlik işlem yapıldığı, bunun yaklaşık 20 milyon sterlinlik kısmının İngiltere’deki paravan şirketler üzerinden geçtiği tespit edildi.

Worldline, 2024 yılında bu şirketlerle olan iş ilişkisini sonlandırdığını belirtti. Yapılan açıklamada, “2023’ten itibaren risk yönetim sistemimizi güçlendirdik ve bu sisteme uymayan şirketlerle yollarımızı ayırdık” denildi.

Aether iddiaları reddediyor

Aether ise ITV News ve EIC’nin yönelttiği iddiaları reddetti. Şirket yaptığı yazılı açıklamada, “Yasadışı ya da dolandırıcılıkla ilgili herhangi bir faaliyete karışmadık. İddialar varsayımlara ve isimsiz kaynaklara dayanıyor; somut kanıt yok” ifadelerini kullandı.

Ancak EIC tarafından konuşulan şirket içi kaynaklar, Aether’in sistemli bir dolandırıcılık ağı işlettiğini ve bu yapının işleyişine dair ayrıntılı bilgi verdi.

Dolandırıcılığın bileşenleri: Kodcular, yöneticiler, muhasebeciler

Araştırma, bu tür bir dolandırıcılığın yalnızca üst düzey organizatörlerle değil, aynı zamanda yazılımcılar, çağrı merkezi çalışanları, QR kod yapıştırıcılar, sahte muhasebe firmaları ve ödeme sağlayıcılarının da aktif rol oynadığını gösteriyor.

Sistemde yer alan bazı kişiler dolandırıcılığın farkında olmadığını iddia etse de, faaliyetleri dolaylı olarak mağdurlardan alınan paralarla finanse ediliyor.

ITV News’in aktardığına göre, Aether gibi yapıların sayısı bilinmiyor ve hâlâ İngiltere’nin dört bir yanında yüzlerce evin benzer şekilde kullanıldığı düşünülüyor.

Kaynak: ITV News, Dirty Payments soruşturması (Sam Holder & Daniel Boal)