İngiltere’nin Eurofighter Typhoon savaş uçağı üretimi, yeni siparişlerin gelmemesi nedeniyle fiilen durdu. Financial Times’ın haberine göre, BAE Systems’in Lancashire’daki Warton tesisinde yıllardır yürütülen üretim hattı neredeyse tamamen boşaldı. Tesiste yalnızca Katar’ın verdiği son siparişe ait bir uçağın montajının son aşamaları sürüyor.

İngiltere üretim yapamıyor, beklemede

2009’dan bu yana Typhoon için iç sipariş vermeyen İngiltere, mevcut filosunu modernize edeceğini duyursa da, konsorsiyumdaki diğer ülkeler gibi yeni üretim talebinde bulunmadı. Bu durum, İngiltere’nin gelecekte kendi savaş uçaklarını üretme kabiliyetini kaybetmesi riskini doğurdu.

Warton’daki üretim neredeyse dururken, BAE Systems yalnızca Avrupa’daki montaj hatlarına gönderilmek üzere uçak gövdeleri üretmeye devam ediyor. İngiliz hükümetinin ABD yapımı F-35 savaş uçaklarına yönelmesi, yerli savunma sanayine dair eleştirileri artırdı.

Savunma öncelikleri sorgulanıyor

Unite sendikası genel sekreteri Sharon Graham,“Kendi savaş uçaklarımızı üretmeyi bırakırsak hem istihdamı hem becerileri hem de ulusal güvenliği riske atarız” dedi.

Typhoon’un üretimi, BAE Systems, Airbus ve Leonardo’nun dahil olduğu Avrupa merkezli bir konsorsiyum tarafından yürütülüyor. İngiltere’de hâlâ bazı parçalar üretilmeye devam etse de bu parçalar artık Almanya, İtalya ve İspanya gibi partner ülkelere gönderilerek orada monte ediliyor.

Gözler Türkiye ve Körfez ülkelerinde

İngiltere, Typhoon savaş uçağının son kullanıcıları arasında yer alan Suudi Arabistan, Katar ve Türkiye ile yeni ihracat görüşmelerini sürdürüyor. Savunma sanayi kaynakları, bu ülkelerden gelecek olası siparişlerin üretimin sürdürülmesi için kritik önemde olduğunu vurguluyor.

Kraliyet Havacılık Derneği Aerospace Dergisi Editörü Tim Robinson, “Katar ve Suudi Arabistan gibi ülkelerden ek sipariş gelirse bu kesinti geçici olur, ancak bu süreç ne kadar uzarsa beceri kaybı da o kadar büyür,” uyarısında bulundu.

Bakanlık: Typhoon 2040’a kadar görevde

Savunma Bakanı John Healey, konuya ilişkin net bir sipariş açıklamasından kaçınsa da, Typhoon’un İngiltere hava savunmasının temel unsurlarından biri olmaya devam edeceğini belirtti. Healey, İngiltere’nin 2030’a kadar 27 adet F-35 savaş uçağı siparişi vereceğini, bunların 15’inin uçak gemisi uyumlu F-35B, 12’sinin ise nükleer bomba taşıyabilen F-35A olacağını duyurdu.

BAE Systems ise, üretimin tamamen sona ermediğini, farklı ülkelerden gelen talepler doğrultusunda sürecin esnek biçimde sürdürüldüğünü ve uzman becerilerin korunacağını açıkladı. Şirket, “Typhoon programına olan ilgi üretimin önümüzdeki on yıla taşınacağına dair umut veriyor,” ifadesini kullandı.

Savunma Bakanlığı, Typhoon uçaklarının 2040’lara kadar kullanılmaya devam edeceğini belirtti. Yeni yatırım kararlarının ise yıl sonunda açıklanacak olan Savunma Yatırım Planı kapsamında değerlendirileceği aktarıldı.