Birleşik Krallık Yüksek Mahkemesi, Eşitlik Yasası’ndaki “kadın” tanımının biyolojik cinsiyete dayandığına hükmetti. Yüksek Mahkeme bu kararını, İskoç hükümeti ile kadın hakları ve kadınların güvenliği alanında faaliyet gösteren “For Women Scotland” (Kadınlar için İskoçya) adlı grup arasında uzun süredir devam eden hukuki süreç kapsamında verdi. İskoç hükümeti, cinsiyet geçiş sürecini tamamlayan bireylerin, sahip oldukları Cinsiyet Tanıma Sertifikası’na (GRC) dayanarak ilgili yasal korumalardan yararlanma hakkı bulunduğunu savunuyordu. Beş yargıcın oybirliğiyle aldığı bu karar, trans kadınların kadınlara özel alanlara ve hizmetlere erişimi konusunda kısıtlamalara yol açabilecek önemli bir hukuki dönüm noktası olarak değerlendiriliyor.
Biyolojik Cinsiyete Vurgu
The Guardian’ın haberine göre, mahkeme kararında, 2010 tarihli Eşitlik Yasası’nda geçen “kadın” tanımının, doğuştan biyolojik olarak kadın olan kişileri kapsadığı belirtildi. Kararda, cinsiyet geçiş sürecini tamamlamış ve Cinsiyet Tanıma Sertifikası (GRC) sahibi trans kadınların bu tanıma dahil edilmediği vurgulandı.
Mahkeme başkan yardımcısı Lord Hodge, yasanın “biyolojik cinsiyeti” esas aldığını ve cinsiyetin sonradan edinilmiş olmasının bu kapsamda değerlendirilmediğini açıkladı. Hodge, kararın hastaneler, kadın sığınma evleri, spor kulüpleri ve yalnızca kadınlara hizmet veren alanlar gibi birçok kamu politikası alanını etkileyeceğini ifade etti. Ancak trans kadınların bazı alanlarda eşit ücret ve muamele gibi haklara sahip olmaya devam edeceği belirtildi.
Karar Kadınlara Özel Alanları Güvence Altına Alıyor
Birleşik Krallık hükümeti, mahkemenin kararını memnuniyetle karşıladığını duyurdu. Hükümet sözcüsü, “Tek cinsiyete özel alanların yasal koruma altında olduğunu ve bu korumanın süreceğini” söyledi. Karar, kadınlara ait özel alanlarda netlik ve güvence sağladığı gerekçesiyle hükümet tarafından olumlu bir gelişme olarak değerlendirildi.
Tepkiler ve Endişeler
Amnesty International UK İcra Kurulu Başkanı Sacha Deshmukh, kararın trans bireyler açısından “endişe verici sonuçlar” doğurabileceğini belirtti. Ancak mahkemenin, trans bireylerin Eşitlik Yasası kapsamında “cinsiyet geçişi” gibi korunan haklara sahip olmaya devam ettiğini açıkça ifade ettiğini vurguladı.
Trans hakları savunucusu “Scottish Trans” grubu ise kararın, trans bireylerin yasal olarak tanınmasına dair son 20 yıllık anlayışı tersine çevirdiğini savundu. Grup, trans bireylerin mahremiyet, onur ve güvenlik içinde yaşama hakkı için mücadeleye devam edeceklerini bildirdi.
İskoç Hükümeti: Karara Saygılıyız
İskoçya Başbakanı John Swinney, mahkeme kararını kabul ettiklerini belirterek, kararın 2004 tarihli Cinsiyet Tanıma Yasası’nın sınırlarını netleştirdiğini söyledi. Swinney, “Bu kararın sonuçlarını değerlendirmek üzere ilgili taraflarla görüşeceğiz” dedi.
JK Rowling’den Destek
For Women Scotland’ın finansal destekçilerinden biri olan yazar JK Rowling, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, “Bu davayı Yüksek Mahkeme’ye taşıyan olağanüstü ve kararlı üç İskoç kadınıyla gurur duyuyorum” ifadelerini kullandı.
Uygulamada Zorluklara Dikkat Çekildi
Mahkeme kararında ayrıca, bir kişinin Cinsiyet Tanıma Sertifikası sahibi olup olmadığının gizli bilgi olması nedeniyle, kamu kurumlarının bu bilgiyi ayırt edemeyeceği ve bunun karmaşaya yol açabileceği ifade edildi. Bu durumun, özellikle yalnızca lezbiyenlere yönelik hizmet veren kuruluşlar için sorun yaratabileceği belirtildi.
Eşitlik ve İnsan Hakları Komisyonu (EHRC) Başkanı Kishwer Falkner da kararın, yalnızca kadınlara yönelik alanlar ve aynı cinsiyete yönelimli bireylerin oluşturduğu gruplar için belirsizlikleri giderdiğini söyledi. Ancak kararın tüm sonuçlarını değerlendirmek için zamana ihtiyaç duyduklarını ekledi.
Yorumlar