Birleşik Krallık hükümeti, nükleer bomba taşıyabilen 12 adet F-35A tipi savaş uçağı satın alarak NATO’nun hava tabanlı nükleer misyonuna katılma kararı aldı. Karar, Başbakan Keir Starmer tarafından bu hafta Hollanda’da düzenlenen NATO Zirvesi’nde resmen duyurulacak.

“Bir nesildeki en büyük nükleer duruş güçlendirmesi”

Başbakanlık Ofisi 10 Numara tarafından yapılan açıklamada, karar “Birleşik Krallık’ın nükleer duruşunda bir nesildeki en büyük güçlendirme” olarak nitelendirildi. F-35A tipi savaş uçaklarının, ABD yapımı B61 nükleer bombalarla donatılabilecek şekilde tasarlandığı, ancak aynı zamanda konvansiyonel silahlarla da görev yapabileceği belirtildi.

Yeni uçaklar, Norfolk’taki RAF Marham hava üssünde konuşlandırılacak.

NATO’nun hava tabanlı nükleer görevine katılım

Söz konusu karar, NATO’nun Avrupa’da konuşlu B61 bombalarını taşıyabilen hava araçlarını kapsayan nükleer caydırıcılık görevine Birleşik Krallık’ın yeniden entegre olacağı anlamına geliyor. Halihazırda ABD, Almanya, İtalya ve dört diğer NATO üyesi ülke bu göreve katkı sağlıyor.

Nükleer silahların kullanımı ise NATO’nun nükleer planlama grubu, ABD Başkanı ve Birleşik Krallık Başbakanı’nın ortak onayını gerektiriyor.

RAF için önemli bir adım

F-35A modeli, Kraliyet Hava Kuvvetleri’nin (RAF) uzun süredir talep ettiği daha uzun menzilli ve daha geniş mühimmat yelpazesine sahip bir savaş uçağı olarak dikkat çekiyor. Şu anda hizmette olan F-35B modelinin kısa kalkış ve dikey iniş kabiliyeti, uçak gemileriyle uyumluluk sağlamasına rağmen menzil ve silah kapasitesi açısından sınırlı kalıyor.

Kararın, RAF’ın operasyonel kapasitesini artırmak amacıyla savunma planlamasında öncelikli olarak değerlendirildiği belirtiliyor.

“100 işletme ve 20 bin kişiye destek”

Başbakan Starmer, yaptığı açıklamada, “Radikal belirsizlik çağında artık barışı garanti kabul edemeyiz. Bu nedenle hükümetim ulusal güvenliğe yatırım yapıyor” dedi. Starmer, bu kararın ülke çapında 100 işletmeyi destekleyeceğini ve 20.000 kişiye istihdam sağlayacağını ifade ederek “dünya lideri Kraliyet Hava Kuvvetleri için yeni bir dönemin başladığını” söyledi.

Yeni nükleer tehditlere karşı hazırlık

Savunma Bakanı John Healey, bu kararın Stratejik Savunma Gözden Geçirmesi sonrası alındığını belirterek, “Diğer ülkeler nükleer silahlarını artırıyor, modernize ediyor ve çeşitlendiriyor; bu da bizim yeni nükleer tehditlere hazır olmamız gerektiğini gösteriyor” dedi.

Hükümet, geçtiğimiz gün yayımlanan ulusal güvenlik stratejisinde de Birleşik Krallık topraklarının doğrudan tehdide maruz kalabileceği olasılığına dikkat çekmiş ve ülke çapında hazırlıklı olunması çağrısında bulunmuştu.

Yeni NATO hedefi: GSYİH’nin %5’i güvenliğe

Başbakan Starmer, 2035 yılına kadar Birleşik Krallık’ın gayrisafi yurt içi hasılasının (GSYİH) %5’ini ulusal güvenliğe ayırmayı taahhüt etti. Bu hedefin %3,5’i doğrudan savunmaya, geri kalanı ise savunmayla bağlantılı alanlara ayrılacak. 32 NATO üyesi ülkenin bu hedefi zirvede onaylaması bekleniyor.

NATO Genel Sekreteri Mark Rutte ise İngiltere’nin kararını “NATO’ya yönelik bir başka güçlü katkı” olarak değerlendirdi.